Το φθινόπωρο του 2024, το έργο HIKE ένωσε τοπικούς πληθυσμούς σε τρεις περιοχές μέσω των πεζοποριών και των σχετικών εκδηλώσεων που διεξήχθησαν με πνεύμα εορταστικό και έμφαση στις υγιεινές συνήθειες ενός ενεργού τρόπου ζωής στις χώρες αυτές. Παρότι έχει τις ρίζες του σε αθλητικές δραστηριότητες, το έργο αποτέλεσε μια μοναδική ευκαιρία να συνδεθούμε με το παρελθόν και να τιμήσουμε την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης και της Μικράς Ασίας. Κάθε μία από τις τρεις διαδρομές κουβαλά αιώνες ιστορία. Ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να θυμηθούμε την πολιτιστική κληρονομιά καθεμιάς από αυτές τις διαδρομές: Via Francigena στην Ιταλία, Εγνατία Οδός στην Ελλάδα και η Διαδρομή της Ανεκτικότητας στην Τουρκία.
Η Διαδρομή της Ανεκτικότητας – Τουρκία
Η Διαδρομή της Ανεκτικότητας στην Τουρκία εκτείνεται σε περίπου 126 χιλιόμετρα μεταξύ του Ιζμίτ (Νικομήδεια) και του Iznik (Νίκαια). Αυτή η διαδρομή έχει ρίζες στη ρωμαϊκή ιστορία και έχει συνδεθεί με το Έδικτο της Σερδικής (σημερινή Σόφια) που εξέδωσε ο αυτοκράτορας Γαλέριος το 311 μ.Χ., ένα ιστορικό διάταγμα που αναγνώρισε τη θρησκευτική ελευθερία και τερμάτισε τους διωγμούς κατά των Χριστιανών. Η Ιζμίτ, γνωστή ως Νικομήδεια κατά τη ρωμαϊκή εποχή, υπήρξε πρωτεύουσα υπό τον αυτοκράτορα Διοκλητιανό, διαδραματίζοντας κρίσιμο ρόλο στη διοίκηση της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η διαδρομή φωτίζει επίσης την βυζαντινή περίοδο, καθώς η Νίκαια υπήρξε τόπος των Πρώτης και της Δεύτερης Οικουμενικής Συνόδου, που διαμόρφωσαν τη χριστιανική διδασκαλία. Κατά την οθωμανική περίοδο, η διαδρομή παρέμεινε ένας σημαντικός πολιτιστικός και εμπορικός σύνδεσμος.
Εγνατία Οδός – Ελλάδα
Η Εγνατία Οδός, που κατασκευάστηκε μεταξύ 146 και 120 π.Χ., ήταν ένας σημαντικός ρωμαϊκός δρόμος σχεδιασμένος να συνδέει τα ανατολικά με τα δυτικά τμήματα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ξεκινώντας από το Δυρράχιο (σημερινό Durrës, Αλβανία) στην ακτή της Αδριατικής, διέσχιζε προς ανατολάς τη Βαλκανική Χερσόνησο, περνώντας μέσα από τις σημερινές περιοχές της Αλβανίας, της Βόρειας Μακεδονίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας, και κατέληγε στο Βυζάντιο (όπου αργότερα κτίστηκε η Κωνσταντινούπολη – σημερινή İstanbul). Η διαδρομή πήρε το όνομά της από τον Ρωμαίο ύπατο Γνάιο Εγνάτιο, που ξεκίνησε την κατασκευή της. Ο ρόλος της Εγνατίας Οδού υπήρξε σημαντικός κατά τη ρωμαϊκή, βυζαντινή και οθωμανική περίοδο. Καθώς η οδός επικοινωνούσε ναυτικά με την Αππία Οδό, που ένωνε τη Ρώμη με το Μπρίντιζι. Έτσι η Εγνατία Οδός απετέλεσε μια γέφυρα ανάμεσα στα ανατολικά και δυτικά τμήματα της αυτοκρατορίας, ενισχύοντας την επιρροή της Ρώμης αρχικά – και της Κωνσταντινούπολης εν συνεχεία – στην τεράστια έκταση της Αυτοκρατορίας.
Via Francigena – Ιταλία
Η Via Francigena είναι μια ιστορική προσκυνηματική διαδρομή που χρονολογείται από τον πρώιμο Μεσαίωνα. Η πιο διάσημη αναφορά σε αυτή τη διαδρομή προέρχεται από τον 10ο αιώνα, όταν ο αρχιεπίσκοπος Sigeric του Καντέρμπουρι ταξίδεψε στη Ρώμη για να λάβει το Παλλίον από τον Πάπα Ιωάννη XV. Ο Sigeric κατέγραψε 80 ημερήσια τμήματα στο ταξίδι της επιστροφής του από τη Ρώμη στο Καντέρμπουρι, περιγράφοντας τις εκκλησίες και τα μέρη όπου προσευχόταν και ξεκουραζόταν. Το ημερολόγιό του έδωσε στους ιστορικούς μια εικόνα της εμπειρίας του μεσαιωνικού προσκυνήματος, αναδεικνύοντας τους βασικούς τόπους και τη σημασία της διαδρομής εκείνη την εποχή. Η Via Francigena ξεκινά από τον Καθεδρικό Ναό του Καντέρμπουρι στην Αγγλία και διασχίζει τη Γαλλία, την Ελβετία και την Ιταλία, φτάνοντας τελικά στη Ρώμη, ενώ η επέκταση της Οδού φτάνει μέχρι τη Santa Maria di Leuca.
Μέσα από την πεζοπορία, η ανακάλυψη της τοπικής κληρονομιάς γίνεται ευχάριστη διαδικασία που βασίζεται σε υγιεινές συνήθειες και αναδεικνύει τα ξεχασμένα πολιτιστικά χαρακτηριστικά του τόπου, καλλιεργώντας το σώμα και το πνεύμα. Βγείτε έξω, εξερευνήστε τα κοντινά μονοπάτια και ανακαλύψτε τις ιστορίες που κρύβουν!


[Pictures: featured Image: Culture Routes Society – Trail of Us; on the left: Maria Kofou – www.instagram.com/travelstoriesfromyworld; on the right – AEVF]